Hoe voorkom ik dat gedragsmodellen zoals DISC mensen in 'hokjes' plaatsen?

Je wilt je coaching of training optimaal laten aansluiten bij je klant. Om dit te kunnen doen wil je hem of haar zo goed mogelijk begrijpen en inzicht krijgen in het gedrag. Zo kunnen jullie samen op zoek naar aandachtspunten die de ontwikkeling stimuleren. Maar hoe voorkom je nu dat gedragsmodellen zoals DISC mensen in 'hokjes' plaatsen? Het is jouw professionele verantwoordelijkheid om dit te voorkomen. Het DISC model in te zetten als een instrument voor verbinding en groei, niet voor labeling. Hierover lees je meer in dit blog.

Hoe presenteer je DISC?

Het begint bij de introductie van het model. Maak vanaf het begin duidelijk wat DISC wel en niet is. Maak meteen het doel helder om misvattingen te voorkomen en een open mindset te stimuleren.

DISC is geen psychologische test of persoonlijkheidstest. Het gaat niet over wie iemand is als persoon, IQ, emotionele intelligentie of dieper liggende waarden. Het is geen vaststaand oordeel over iemands innerlijke wezen of zijn. Het gaat ook niet over iemands competenties of capaciteiten.

DISC gaat wel over gedragsvoorkeuren en waarneembaar gedrag. Het is een zelfreflectie-instrument en gespreksstarter. Het is belangrijk om de verkregen informatie altijd te toetsen. Het DISC model is bedoeld om het gesprek te starten over context, waargenomen gedrag, of stress en iemands voorkeuren. Het is een uitnodiging tot zelfonderzoek, geen definitief label. Het gaat om de natuurlijke neiging, niet om de grens van wat iemand kan leren of doen.

Benadruk dat alle verschillende DISC gedragsvoorkeursstijlen (rood, geel, groen en blauw) in meer of mindere mate aanwezig zijn in iedereen.

Heb aandacht voor de kleurencombinaties en situaties

De ware kracht van DISC zit juist in de combinatie van de verschillende kleuren en de interactie tussen de verschillende gedragsvoorkeursstijlen. Dit is dé manier om voorbij het simplistische 'hokje' te kijken. Een 'rode' persoon bestaat niet. Je hebt een individu met een hoge rode score, die ook kenmerken van de andere kleuren vertoont in diverse mate. Benadruk juist deze unieke combinaties (bijv. Rood/Blauw, Geel/Groen) en de complexiteit die dit met zich meebrengt. Hiermee doorbreek je direct het simplistische labelen en moedigt het aan om dieper te kijken.

Ten tweede is gedrag context afhankelijk. Gedrag staat niet vast en het is goed mogelijk dat iemand zich thuis anders gedraagt dan op het werk. Ook op het werk kan iemand wisselend gedrag vertonen. Een mens kan zich in een vergadering heel anders gedragen dan in een één-op-één gesprek. Met behulp van het DISC model kun je laten zien dat het gaat om ontwikkeling, groei en het strategisch inzetten van je gedrag om het beste resultaat te behalen. De verschillen tussen de basis en respons stijl geven dit helder weer.

Begrip krijgen van zichzelf en anderen

Het DISC model is een waardevolle tool om meer begrip voor elkaar te krijgen. Gebruik DISC om inzicht te krijgen in de mogelijke beweegredenen achter het gedrag van collega's. Als je begrijpt dat iemand veel vragen stelt omdat hij nauwkeurig wil zijn, of dat iemand traag beslist omdat hij op zoek is naar “het beste voor iedereen”, dan verandert je perceptie en daarmee je opvattingen en je reacties. Het helpt om minder snel te oordelen en juist meer begrip te krijgen voor elkaar.

Dat betekent ook dat jij je communicatiestijl kunt aanpassen om beter aan te sluiten bij de klant. Maar ook dat je trainee/coachee zijn eigen communicatie kan aanpassen om optimale resultaten te behalen en effectief kan leren communiceren.

Gebruik DISC ook om te laten zien dat de combinatie van verschillende gedragsvoorkeursstijlen een team juist sterker maakt. Elke kleur heeft unieke sterke punten en potentiële uitdagingen. Vier de verschillen en help teamleden elkaars toegevoegde waarde te zien. Een team met een mix van alle kleuren kan de meest complexe uitdagingen gezamenlijk aan.

Jouw rol hierin

De woorden die je kiest, de vragen die je stelt, en de houding die je aanneemt, bepalen voor een groot deel hoe het model door de deelnemers wordt ervaren. Gebruik open en vragende taal: Vermijd definitieve uitspraken. Gebruik bijvoorbeeld zinnen als "Je voorkeur lijkt te zijn...", "Dit kan betekenen dat...", "Herken jij dit?". Benadruk voortdurend dat ons gedrag meer complex is dan één kleur en nooit volledig te vangen is in een model. DISC is een startpunt voor inzicht, gesprekken en groei, het is niet het eindpunt. Het is bedoeld om mensen te helpen zich bewuster te worden van zichzelf en hun gedrag. Om hen te helpen hun doelen te bereiken en effectiever zijn in relatie tot anderen. Deze punten zijn het doel, niet de labels.

Het is aan jou om het DISC model op een verantwoorde manier in te zetten. Wanneer jij je open en nieuwsgierig opstelt en DISC gebruikt als waardevol instrument om gedrag te begrijpen en te stimuleren kun jij je professionaliteit vergroten. Ben jij al DISC specialist? Nee? Schrijf je dan vandaag nog in en ontdek hoe jij je klanten diepgaande inzichten kunt bieden als DISC specialist of verdiep je verder in de materie tijdens de DISC Verdiepingsdag.