In ons dagelijks leven sturen zowel waarden als overtuigingen ons gedrag, maar wat is nu precies het verschil tussen deze twee? Ze worden vaak door elkaar gebruikt, maar hebben elk een andere rol in hoe we denken en handelen. In deze blog verkennen we het onderscheid tussen waarden en overtuigingen en hoe deze gerelateerd zijn aan drijfveren, de diepe motivatoren die ons gedrag richting geven.
Wat zijn waarden?
Waarden zijn de fundamentele principes die ons leven leiden. Ze weerspiegelen wat we belangrijk vinden in het leven, zoals vrijheid, respect of eerlijkheid. Waarden zijn vaak stabiel en veranderen zelden drastisch. Ze vormen een kompas voor ons gedrag en helpen ons beslissingen te nemen die in lijn liggen met wat we het meest waardevol vinden. Ze vormen de basis van ons morele en ethische kompas.
Wat zijn overtuigingen?
Overtuigingen zijn de ideeën of assumpties die we hebben over de wereld en onszelf. Ze kunnen worden gezien als “waarheden” die we voor onszelf aannemen, vaak zonder bewijs. Overtuigingen kunnen positief of negatief zijn en zijn in veel gevallen een weerspiegeling van onze ervaringen, opvoeding of sociale omgeving.
Voorbeelden van overtuigingen:
“Hard werken leidt altijd tot succes.”
“Je moet altijd anderen helpen, ongeacht de situatie.”
“Falen betekent dat ik niet goed genoeg ben.”
Overtuigingen zijn flexibeler dan waarden en kunnen veranderen door nieuwe ervaringen of inzichten. Waar waarden vaak abstract en algemeen zijn, zijn overtuigingen specifieker en hebben ze betrekking op hoe we denken dat de wereld werkt.
Het verschil tussen waarden en overtuigingen
Waarden zijn diepgewortelde principes die ons motiveren en richting geven aan ons gedrag. Ze zijn relatief stabiel en universeel.
Overtuigingen zijn ideeën of interpretaties van de wereld die we voor waar aannemen, maar die afhankelijk kunnen zijn van onze ervaringen of omgeving. Ze kunnen ook veranderen naarmate we groeien of nieuwe inzichten krijgen.
Kort samengevat: Waarden vertellen ons wat belangrijk is, overtuigingen vertellen ons hoe de wereld werkt.
De link met drijfveren
Drijfveren zijn de onderliggende motivaties die bepalen waarom we dingen doen. Net als waarden zijn drijfveren diep geworteld en veranderen ze zelden drastisch. Drijfveren zijn echter vaak praktischer georiënteerd dan waarden en hangen nauw samen met onze persoonlijke ambities, doelen en verlangens.
Hoe waarden, overtuigingen en drijfveren elkaar beïnvloeden:
Waarden vormen de basis van onze drijfveren. Als je bijvoorbeeld eerlijkheid als waarde hebt, is het waarschijnlijk dat je ethisch gedreven bent en integriteit hoog in het vaandel draagt.
Overtuigingen zijn vaak de praktische uitwerkingen van onze waarden. Bijvoorbeeld, als je waarde hecht aan vrijheid, kun je de overtuiging ontwikkelen dat je het beste werkt in een omgeving zonder veel regels, wat je wellicht autonomie gedreven maakt.
Drijfveren versterken vaak onze waarden en overtuigingen. Iemand met sterke zakelijke drijfveren zal bijvoorbeeld waarden als succes en prestatie belangrijk vinden, en overtuigingen ontwikkelen zoals “resultaten tellen meer dan intenties.”
Het begrijpen van de verschillen tussen waarden, overtuigingen en drijfveren is essentieel voor het begeleiden van individuen en teams:
Waarden helpen je te begrijpen wat voor mensen het meest betekenisvol is.
Overtuigingen geven inzicht in hun denkpatronen en hoe ze situaties interpreteren.
Drijfveren onthullen waarom iemand bepaalde keuzes maakt en hoe je hen kunt motiveren.
Door inzicht te krijgen in deze drie elementen, kun je mensen effectiever begeleiden en teams beter laten samenwerken. Een team waarin de waarden en drijfveren op één lijn liggen, is vaak succesvoller en gemotiveerder. Wil jij dit ook voor jouw team? Schrijf je dan vandaag nog in voor een van onze trainingen. Je vindt ze allemaal in onze agenda.
